Ciosa występuje w wolno płynących i stojących wodach zlewisk mórz Bałtyckiego, Czarnego, Azowskiego i Kaspijskiego oraz w jeziorze Aralskim. Na terenie Polski niewielka populacja ciosy występuje w Zalewie Wiślanym, przyujściowym odcinku Wisły oraz w Zalewie Szczecińskim i prawdopodobnie w jeziorze Dąbie oraz przyujściowym odcinku Iny i na odcinku Odry łączącym jezioro Dąbie z Zalewem Szczecińskim. Stwierdzono także jej niewielkie populacje żyjące w jeziorach przymorskich.
Ścisła ochrona gatunkowa !!!
Domena – eukarioty
Królestwo – zwierzęta
Typ – strunowce
Podtyp – kręgowce
Gromada - promieniopłetwe
Rząd - karpiokształtne
Rodzina – karpiowate
Rodzaj – Peleus Agassiz, 1835
Gatunek – ciosa
Ciosa występuje w wolno płynących i stojących wodach zlewisk mórz Bałtyckiego, Czarnego, Azowskiego i Kaspijskiego oraz w jeziorze Aralskim. Na terenie Polski niewielka populacja ciosy występuje W Zalewie Wiślanym, przyujściowym odcinku Wisły oraz w Zalewie Szczecińskim i prawdopodobnie w jeziorze Dąbie oraz przyujściowym odcinku Iny i na odcinku Odry łączącym jezioro Dąbie z Zalewem Szczecińskim. Stwierdzono także jej niewielkie populacje żyjące w jeziorach przymorskich.
Ciosa ma wygląd bardzo charakterystyczny i niepowtarzalny, pozwalający w łatwy sposób odróżnić ją od innych ryb nawet laikowi. Jej ciało jest wydłużone i silnie spłaszczone. Głowa ciosy jest mała z górnym otworem gębowym, co pozwala ją zaklasyfikować do ryb przypowierzchniowych. Charakterystyczny dla drapieżników z rodziny karpiowatych tzw. „zatrzask na szczękach oraz zęby gardłowe wyposażone w haczyki czynią ciosę bardzo skutecznym drapieżnikiem.
Oczy umiejscowione na tej małej głowie sprawiają wrażenie dużych. Grzbiet tej ryby jest prosty w przeciwieństwie do sierpowato ukształtowanego brzucha. Krawędź brzucha tworzy ostry bezłuski kil. Łuski pokrywające ciało ciosy są drobne łatwo odpadające. Płetwa grzbietowa jest krótka i przesunięta do tyłu. Ciekawie zbudowane u ciosy są przypominające skrzydła duże płetwy piersiowe sięgające aż do nasady płetw brzusznych.
Ubarwienie tej ryby jest również ciekawe szczególnie gdy ogląda się ją w słońcu. Można przy słonecznym świetle zauważyć, iż jasno-srebrzyste boki mienią się czerwonym połyskiem. Grzbiet natomiast jest ciemny, niebieskozielony do czarniawego. Płetwy piersiowe i brzuszne oraz odbytowa są szare z czerwonawym odcieniem, pozostałe mają kolor szary o odcieniu żółtawym.
Ciosa dorasta w naszych wodach do długości od 25 do 35 cm osiągając ciężar do 0,3 kg. W rejonie Morza czarnego i Azowskiego osiąga długość nawet 40 cm przy wadze 1,5 kg.
Ciosa zalicza się do ryb stadnych. W porze dziennej przebywa w strefie dennej, nocą podpływa pod powierzchnię. Młodsze ciosy odżywiają się planktonem, nieco starsze skorupiakami i owadami. Po osiągnięciu ok. 14 cm długości urozmaicają swoje menu o małe ryby - narybek karpiowatych oraz babkowate.
Dojrzałość płciową osiąga w 3 lub 4 roku życia. Tarło odbywa na przełomie czerwca i lipca. Trze się w rzekach w miejscach o silnym prądzie lub przy brzegach jezior przymorskich. Samica składa od 30 000 do 100 000 ziaren ikry o średnicy 1,3–1,5 mm, która w wodzie pęcznieje do rozmiarów około 5 mm. Ciosa jest jedyną europejską rybą słodkowodną składającą ikrę pelagiczną – unoszącą się swobodnie w wodzie i spływającą z jej prądem. Wylęg następuje po około 7 dniach.
W Polsce ryba ta objęta jest ścisłą ochroną gatunkową poza populacją z Zalewu Wiślanego. Ciosa nie jest więc rybą, którą łowią wędkarze.