Charakterystyka bogów stwórców cz. 1 – Jahwe i Allah

JAHWE

Jahwe (często zapisywany jako YHWH, tetragrammaton) jest imieniem Boga w judaizmie, a także w chrześcijaństwie, gdzie jest uznawany za Boga Ojca. Imię to jest szczególnie święte w judaizmie, i z tego powodu rzadko jest wypowiadane na głos. W tradycji żydowskiej, podczas czytania Pisma Świętego, imię Jahwe zastępowane jest przez „Adonai” (co oznacza „Pan”).

1. Jahwe w Judaizmie

• Stworzyciel i władca wszechświata: Jahwe jest jedynym i wszechmocnym Bogiem, który stworzył świat i wszystko, co się na nim znajduje. W Księdze Rodzaju opisane jest, jak Bóg stworzył świat w sześć dni, a siódmego dnia odpoczął. Jahwe jest zarówno transcendentny, jak i immanentny – istnieje ponad światem, ale jednocześnie jest obecny w życiu ludzi.
• Objawienie Mojżeszowi: Według Biblii Jahwe objawił swoje imię Mojżeszowi w Księdze Wyjścia (Wj 3, 14), gdzie powiedział: „Jestem, który jestem” („Ehyeh asher Ehyeh”). To stwierdzenie wskazuje na Jego wieczność, niezależność i absolutną rzeczywistość.
• Przymierze: Jahwe zawarł przymierze z Izraelem, obiecując opiekę i błogosławieństwo w zamian za wierność i przestrzeganie Jego przykazań. Przymierze to jest centralnym elementem judaizmu i wyznacza relację między Bogiem a narodem izraelskim.
• Prawo: Jahwe dał Izraelitom Prawo (Tora), które obejmuje Dziesięć Przykazań oraz inne przepisy, mające regulować życie moralne, religijne i społeczne ludu wybranego.

2. Jahwe w Chrześcijaństwie

• Bóg Ojciec: W chrześcijaństwie Jahwe jest często utożsamiany z Bogiem Ojcem, pierwszą osobą Trójcy Świętej. Chrześcijanie wierzą, że Jahwe jest tym samym Bogiem, który objawił się w Starym Testamencie, a pełnia Jego objawienia nastąpiła przez Jezusa Chrystusa w Nowym Testamencie.
• Trójca Święta: W tradycji chrześcijańskiej, Bóg jest jedyny, ale istnieje w trzech osobach: Ojciec (Jahwe), Syn (Jezus Chrystus) i Duch Święty. Chrześcijanie wierzą, że Jahwe, jako Bóg Ojciec, jest źródłem wszelkiego stworzenia.

3. Imię i Świętość

• Świętość imienia: W judaizmie imię Jahwe jest tak święte, że Żydzi tradycyjnie nie wypowiadają go na głos, zastępując je innymi tytułami, takimi jak „Adonai” (Pan) lub „Haszem” (Imię).
• Tetragrammaton: YHWH, czyli cztery litery, które tworzą imię Boga, jest jednym z najstarszych imion Boga, używanym w najwcześniejszych tekstach biblijnych.

4. Rola Jahwe

• Sędzia i miłosierny opiekun: Jahwe jest przedstawiany jako sprawiedliwy sędzia, ale także jako miłosierny opiekun, który troszczy się o swoje stworzenia i udziela im miłosierdzia.
• Obrońca Izraela: W wielu miejscach w Starym Testamencie Jahwe jest ukazywany jako obrońca i wybawiciel Izraela, ratujący go od wrogów i prowadzący do Ziemi Obiecanej.

Jahwe jest centralną postacią w teologii zarówno judaistycznej, jak i chrześcijańskiej, symbolizującą absolutną suwerenność, miłość i sprawiedliwość.

ALLAH

Allah jest imieniem Boga w islamie, uważanym za jedynego, wszechmocnego i wszechwiedzącego stwórcę wszechświata. Słowo „Allah” pochodzi od arabskiego słowa „al-ilah,” co oznacza „Bóg” lub „bóstwo.” W islamie Allah jest jedynym, niepodzielnym Bogiem, którego naturę i atrybuty opisuje Koran, święta księga muzułmanów.

1. Allah w Islamie

• Jedyność (Tawhid): Podstawą wiary muzułmańskiej jest zasada jedyności Boga, zwana Tawhid. Allah jest absolutnie jeden, nie ma żadnych partnerów ani równych sobie. Wszystko, co istnieje, zostało przez Niego stworzone, a On sam jest odwieczny i niezależny od czegokolwiek.
• Stworzenie świata: W islamie Allah jest stwórcą całego wszechświata. W Koranie jest opisane, że Allah stworzył niebo i ziemię oraz wszystko, co się na niej znajduje, w sześciu dniach, chociaż czas ten niekoniecznie jest rozumiany dosłownie. Allah jest również uznawany za tego, który ustanawia prawa rządzące światem i podtrzymuje jego istnienie.
• Miłosierdzie i sprawiedliwość: Allah jest często nazywany „Ar-Rahman” (Najbardziej Miłosierny) i „Ar-Rahim” (Najbardziej Litościwy). W islamie podkreśla się, że miłosierdzie Allaha jest wszechogarniające, ale jednocześnie jest On sprawiedliwy, co oznacza, że każda dusza otrzyma nagrodę lub karę zgodnie z jej uczynkami.
• Wszechwiedza: Allah jest wszechwiedzący, zna wszystko, co się dzieje we wszechświecie, zarówno w przeszłości, teraźniejszości, jak i przyszłości. Nic nie dzieje się bez Jego wiedzy i woli.
• Niepojętość: Islam podkreśla, że Allah jest poza ludzkim zrozumieniem. Jego istota i sposób działania są niepojęte dla ludzi. W Koranie Allah mówi, że „nic nie jest do Niego podobne” (Koran 42:11), co podkreśla Jego transcendencję i unikalność.

2. Objawienie Allaha

• Koran: Główne źródło wiedzy o Allahu pochodzi z Koranu, który muzułmanie uważają za bezpośrednie słowo Boga przekazane prorokowi Mahometowi przez archanioła Gabriela. Koran opisuje atrybuty Allaha, Jego wolę oraz zasady, według których ludzie powinni żyć.
• Prorok Mahomet: Mahomet (Muhammad) jest uznawany za ostatniego proroka, który otrzymał ostateczne objawienie od Allaha. Poprzedni prorocy, jak Abraham, Mojżesz czy Jezus, również głosili przesłanie jedyności Boga, ale islam uznaje, że to Mahomet przekazał ostateczną wersję Bożego prawa.

3. Imiona Allaha

• 99 imion: W tradycji islamskiej Allah ma 99 pięknych imion (Asma Ul-Husna), które opisują Jego różnorodne atrybuty, takie jak: „Al-Khaliq” (Stwórca), „Al-Malik” (Król), „Al-Alim” (Wszechwiedzący), „Al-Hakim” (Mądry). Te imiona są często używane przez muzułmanów podczas modlitw i medytacji.

4. Relacja z ludźmi

• Poddaństwo (Islam): Islam dosłownie oznacza „poddaństwo” lub „poddanie się” woli Allaha. Muzułmanie wierzą, że celem życia jest oddawanie czci Allahowi i podążanie za Jego wolą, co wyraża się przez przestrzeganie pięciu filarów islamu: wyznania wiary, modlitwy, postu, jałmużny i pielgrzymki do Mekki.
• Dzień Sądu: W islamie Allah jest również sędzią, który oceni czyny każdego człowieka w Dniu Sądu Ostatecznego. W zależności od wyników tej oceny, ludzie zostaną wynagrodzeni wiecznym życiem w raju (Jannah) lub potępieni na wieczne cierpienie w piekle (Jahannam).

5. Symbolika i praktyki

• Kaba: Kaba w Mekce jest uważana za „dom Allaha” i jest najświętszym miejscem w islamie. Każdy muzułmanin powinien przynajmniej raz w życiu odbyć pielgrzymkę do Kaby, co jest jednym z pięciu filarów islamu.
• Modlitwa: Muzułmanie modlą się pięć razy dziennie, zwracając się w kierunku Mekki, co jest wyrazem ich oddania i poddania się Allahowi.

Allah w islamie jest wszechobecny, wszechmocny, i wszechwiedzący. Jego wola i prawo stanowią ostateczne wytyczne dla życia muzułmanów.

Czy Jahwe i Allah to ta sama osoba, tylko inaczej czczona?

To pytanie dotyczy jednej z kluczowych kwestii teologicznych i jest różnie interpretowane przez wyznawców różnych religii. W tradycjach monoteistycznych – judaizmie, chrześcijaństwie i islamie – istnieje przekonanie, że Bóg jest jeden, ale różnice w interpretacji i rozumieniu tego Boga sprawiają, że kwestia, czy Jahwe i Allah to „ta sama osoba”, jest złożona. Oto, jak można to zrozumieć z perspektywy teologicznej:

1. Podobieństwa

• Jedyność Boga: Zarówno judaizm, chrześcijaństwo, jak i islam są religiami monoteistycznymi, które wyznają wiarę w jednego Boga. Jahwe i Allah są uważani za stwórców wszechświata, wszechwiedzących, wszechmocnych i wiecznych. W obu tradycjach Bóg jest suwerenny, sprawiedliwy, miłosierny, i ma relację z ludźmi.
• Tradycja Abrahama: Wszystkie trzy religie uznają Abrahama za ważną postać i ojca wiary. W tradycji biblijnej Jahwe zawiera przymierze z Abrahamem, a w islamie Allah czyni to samo, nazywając go „Hanifem”, czyli prawdziwym monoteistą.
• Księgi święte: W judaizmie i chrześcijaństwie objawienie Boga znajduje się w Biblii, natomiast w islamie w Koranie. Koran uznaje wcześniejsze objawienia, takie jak Tora (dla Mojżesza) i Ewangelia (dla Jezusa), ale twierdzi, że zostały one częściowo zniekształcone, a Koran jest ich ostatecznym, nieskażonym uzupełnieniem.

2. Różnice

• Natura Boga: W judaizmie i islamie Bóg (Jahwe lub Allah) jest jedną, niepodzielną istotą. W chrześcijaństwie natomiast Bóg jest rozumiany jako Trójca Święta, czyli jeden Bóg w trzech osobach: Ojciec, Syn (Jezus Chrystus) i Duch Święty. Dla muzułmanów idea Trójcy jest sprzeczna z zasadą jedyności Boga (Tawhid).
• Objawienie: W islamie Allah objawił się prorokowi Mahometowi, który jest uważany za ostatniego proroka. Z kolei judaizm i chrześcijaństwo nie uznają Mahometa za proroka. Chrześcijaństwo dodatkowo podkreśla, że pełnia objawienia Bożego nastąpiła w Jezusie Chrystusie, co jest odrzucane przez islam.
• Imiona i język: Imiona „Jahwe” i „Allah” pochodzą z różnych tradycji językowych i kulturowych – hebrajskiej i arabskiej. Słowo „Allah” jest po prostu arabskim słowem oznaczającym „Boga”, a muzułmanie z krajów arabskich używają go także w odniesieniu do Boga biblijnego. „Jahwe” ma specyficzne znaczenie w kontekście przymierza i historii Izraela.

3. Perspektywa teologiczna

• Judaizm: Dla Żydów Jahwe jest jedynym Bogiem, z którym zawarli przymierze. Żydzi nie uznają islamu ani chrześcijaństwa za kontynuacje tego przymierza w jego pierwotnej formie.
• Chrześcijaństwo: Chrześcijanie wierzą, że Bóg Jahwe objawił się pełniej w osobie Jezusa Chrystusa. Dla wielu chrześcijan, chociaż Allah i Jahwe mogą być rozumiani jako ten sam Bóg w sensie Stworzyciela, różnice doktrynalne, zwłaszcza dotyczące Trójcy i boskości Chrystusa, są kluczowe.
• Islam: Muzułmanie wierzą, że Allah jest tym samym Bogiem, który objawił się Abrahamowi, Mojżeszowi i Jezusowi, ale wierzą, że Mahomet przyniósł ostateczne i nieskażone objawienie. Muzułmanie nie uznają Trójcy Świętej i odrzucają chrześcijańską koncepcję Jezusa jako Syna Bożego.

Podsumowanie:

Z teologicznego punktu widzenia, Jahwe i Allah mogą być uznawani za tego samego Boga, jeśli patrzymy na nich jako na jedynego, transcendentnego Stwórcę. Jednak różnice w rozumieniu, objawieniu i kultach sprawiają, że ich czczenie różni się w sposób istotny. Interpretacja zależy od konkretnej tradycji religijnej, której jest się wyznawcą.

Tutaj znajdziesz artykuły o bogach stwórcach >>>